Strip van een strip
Door Menno Dimitri Ouderkerk en Arend Jan Woittiez
“De optocht” is de titel van het eerste stripverhaal over het Hofkeshuis in Almelo. Het wordt begin 2023 uitgegeven door de gelijknamige stichting en zal verspreid worden onder de basisschool jeugd.
De stichting Hofkeshuis zet zich al sinds 2007 in voor het behoud van een 18de eeuwse wandschildering in Almelo. De wandschildering hangt nog op de originele plek in het Hofkeshuis. Het is een behangselschildering met daarop een afbeelding van een gebeurtenis tijdens de Romeinse republiek; het enige nog overgebleven behangselschilderij in Noord-Europa. De kunst- en cultuur historische betekenis ervan is enorm. De stichting Hofkeshuis zet zich de laatste jaren steeds meer in om bekendheid te genereren voor het kunstwerk in de Grotestraat van Almelo.
De jeugd is daarbij een belangrijke doelgroep geworden. Niet alleen omdat de jeugd zoals dat heet “de toekomst heeft”, maar ook omdat het verhaal achter en op de wandschildering enorm spannend is en leest als een goede roman. In 2021 bracht het Hofkeshuis een Booqi uit; dat is een mini-boekje welke goed past in iedere portemonnee. In dat Booqi wordt het verhaal over Egbert Hofkes en de wandschildering toegelicht. Naast het Booqi is er een website gepubliceerd onder de naam “Romeinen in Almelo”. Het Booqi was en is nog steeds een succes en wordt verspreid op scholen in Almelo tijdens workshops van de Rembrandschildertjes en in de week van de amateurkunst. Er zijn nu al ongeveer 900 Booqi’s direct in de handen van leerlingen van basisscholen gegeven.
De aanpak en de doelgroep smaakte naar meer. Het bestuur van de stichting begon met dromen en bedacht een project waarbij er een stripboek moest verschijnen over de wandschildering. Want waarom ook niet, het verhaal is immers spannend en het originele doek leest al als een stripverhaal.
Na het schrijven van een concepttekst (door Arend Jan Woittiez), en na het aansluiten van een Almelose striptekenaar (Theo Bennes), is het kostenplaatje verder ingevuld. Financiën werden gevonden bij het Roggekamp Peitsch Fonds en het Erfgoed Fonds van de gemeente Almelo.
In april 2022 zijn de eerste proefpagina’s getekend, concepten bijgesteld en historisch bediscussieerd. Inmiddels is Theo Bennes al ruim over de helft en nadert het stripboek zijn voltooiing.
De strip: “De optocht” een zeer korte samenvatting
Het verhaal van “de optocht”, gaat over de 14 jarige Tom uit 2020, die via een tijdmachine terug in de tijd reist en in het Almelo van 1783 aankomt. Daar ontmoet hij de zoon van Egbert Hofkes, Lambert die net zo oud is als hijzelf. Onder de indruk van de wandschildering en het verhaal, volgen er spannende avonturen. Gebeurtenissen, die hun uitwerking op de geschiedenis van Almelo hebben. Welke? Daarvoor zal de lezer van dit artikel op zoek moeten gaan, naar een exemplaar van het stripboek.
Lambert (rechts) en Tom (links)
Het stripboek “de optocht” wordt verspreid onder de leerlingen van de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs in Almelo. Er verschijnt ook een lesbrief bij en er komt extra historische informatie te staan op de site van Romeinen in Almelo. www.romeineninalmelo.nl
Het stripboek is vanaf maart 2023 verkrijgbaar bij de boekhandels, De Almelo promotie winkel, bibliotheek en het stadhuis.
De historische strip
De laatste jaren zijn er steeds meer historische musea en erfgoedorganisaties, die hun verhalen verstrippen. Het is een ideaal middel om de jeugd te betrekken bij de soms complexe materie van de geschiedenis. Daarbij recht doen aan de originele verhalen en historische context en inhoud is een hele kunst. Voor “De optocht” was al veel kennis in huis bij de leden van stichting Hofkeshuis. Toch waren er wel zaken, waarover gediscussieerd moest worden. Want had de Grotestraat in Almelo in 1783 wel plaveisel of lag er zand? En in hoeverre kun je gaan met de zogenaamde “dichterlijke vrijheid”; teveel een loopje nemen in de fantasie zou het verhaal over de wandschildering ongeloofwaardig maken. Gelukkig zijn alle problemen overwonnen en is Almelo voor het eerst een eigen historische strip rijker.
De wandschildering geschilderd door Warmoes in het Hofkeshuis is afgeleid van een prent die Hubert Quellinus (1619–1687) maakte van een reliëf, dat zich bevindt in de burgemeesterskamer in het Paleis op de Dam. Het leest als een stripverhaal.
Realisatie;
-Theo Bennes – tekeningen en tekst
-Arend Jan Woittiez – verhaal en educatie
-Menno Dimitri Ouderkerk – coördinatie en educatie
-Miel Westenberg – historische context
Organisatie;
-Mediawerkplaats – website “Romeineninalmelo.nl”
-Uitgever stripboek- Nieuwe Twentse Kunst
-Druk- Herman Media
-Eindverantwoordelijk- Bestuur Stichting Hofkeshuis
Het stripboek “De optocht” verschijnt onder ISBN NUMMER: 97 89 08 27 82 820
Er is van de volgende bronnen gebruikt gemaakt:
-Het Hofkeshuis – Boekwerk van V.V.A.O. Almelo 1989
-De grillige lotgevallen van een stoompionier – Boekwerk van Bastiaan Willink 2008
-Een Romeinse zegetocht in het Hofkeshuis te Almelo – Folder stichting Stadsherstel
-Historie van Almelo – Boekwerk van G.J.I. Kokhuis 1985
-A Triumph with no Battle – Margriet van Eikema Hommes / Piet Bakker – Tijdschrift Oud Holland 2016
-Geschiedenis van de techniek in Nederland Deel 3 – PDF uit de DBNL H.W.Lintsen 1993
-Quintus Fabius Maximus. Musterkarriere ohne Zögern – H. Beck – PDF uit de academia.edu 2000
-The many colored land; Julian May 1981; Houghton Mifflin Publishers Company, Boston, USA.
Met dank aan:
-Stichting Roggekamp/Peitsch Fonds steunt al decennialang tal van initiatieven op het terrein van sport, cultuur en educatie die ten goede komen aan kinderen in Almelo. Zoals de uitgifte van dit stripalbum. Heeft u ook een project of plan en kunt u financiële steun gebruiken? Kijk naar de mogelijkheden op www.rpfonds.nl
-Prins Bernardcultuurfonds
-Platform Cultureel Erfgoed Almelo (gemeente Almelo)
-Bestuur stichting het Hofkeshuis
-Stichting Rembrandtschildertjes
© Copyright stichting Hofkeshuis 2023 www.hofkeshuis.nl
De verborgen schat van Almelo
Of er ooit echt een Romein over de gronden van Almelo heeft gelopen, is niet zeker. Ze zijn boven de rivier de Rijn geweest en hebben de voorouders ontmoet van de Twentenaren, de Tubanten. De Romeinse schrijver Tacitus heeft daar verhalen over gemaakt.
Maar een gebeurtenis uit de tijd van de Romeinen is wel het onderwerp van de wandschildering in het Hofkeshuis. Bijzonder, want waarom zou je iets uit de tijd van de Romeinen in je huis willen?
De opdrachtgever van de schildering, Egbert Hofkes, was onder de indruk van het verhaal. Hij voelde zich er vanuit zijn achtergrond verbonden mee.
Het originele wandschilderij bestaat uit vier grote delen. In Nederland zijn er verder geen afbeeldingen te vinden van Romeinen op deze schaal. De Romeinen spraken in de 18de eeuw al tot de verbeelding en dat doen ze nog steeds.
Jongeren zullen het schilderij, dat in privé eigendom is, zelf niet kunnen bezoeken. Daarom heeft de stichting het Hofkeshuis het project “jeugd ontdekt de verborgen schat van Almelo” opgezet. Dit project levert een boekje op en een website voor de jeugd, onder de naam romeineninalmelo.nl.
Het project wordt op 18 december 2021 gepresenteerd met een expositie in het Kunst-Torentje over de wandschildering.
Het project wordt mogelijk gemaakt door het Stadsfonds Almelo, het Prins Bernardfonds, het Roggekamp Peitschfonds en is in samenwerking met de stichting Rembrandtschildertjes.
Illustraties door Edwin Bosch. Vormgeving door Emma Ouderkerk. Projectcoördinatie en teksten door Menno Dimitri Ouderkerk.
